සමීක්ෂණ වාර්තා බොරු වෙයි – දේශපාලන විචාරකයෝ අනාථයි
රාහුල් ගාන්ධිට අනපේක්ෂිත ජයක්
ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍ය නරේන්ද්‍ර මෝදි ඉන්දීය පාර්ලිමේන්තු මහ මැතිවරණයෙන් පිට පිටම තෙවැනි වරටත් ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගැනීම වත්මන් අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදි සමත් ගත් නමුත් ඔහු අපේක්ෂා කළ පරිදි විශාල බහුතරයක් දිනා ගැනීමට ඔහුගේ පාලක සන්ධානය අපොහොසත් වී ඇති බව ඉන්දීය මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.
සාමාන්‍ය ඡන්දදායකයින්ගෙන් 66% ක් මැතිවරණයට සහභාගී වූ බව නිල සංඛ්‍යාලේඛන පෙන්වා දෙයි. ආරක්ෂාව සහ සැපයුම් හේතූන් මත අප්‍රේල් 19 සිට ජුනි 1 දක්වා කාලය තුළ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම වට හතක් පුරා දිගු විය. ඉන්දියාවේ සමහර ප්‍රදේශවල උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 50ට ආසන්න වූ බැවින් මැතිවරණ බොහෝමයක් පැවතියේ දැඩි හා මාරාන්තික උණුසුම් තත්ත්වයක් යටතේය.
මෝදිගේ භාරතීය ජනතා පක්ෂය ප්‍රමුඛ සන්ධානය මේ වන විට ආසන 290ක් ලබා ගෙන ඇති අතර ( ඉන්දීය පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන සංඛ්‍යාව 543කි) එම සංඛ්‍යාව ඔවුන්ගේ ඉලක්කය වූ 400 ට වඩා බෙහෙවින් අඩු බව මාධ්‍ය වාර්තා පෙන්වා දෙයි.
භාරතීය ජනතා පක්ෂයට ආසන 370ක් සහ එම සන්ධානයට ආසන 400ක් ඉලක්ක කර තිබුණි. පසුගිය 2019 මහ මැතිවරණයේදී භාරතීය ජනතා පක්ෂය තනිව පමණක් ආසන 303ක් දිනා ගත්තේය. කෙසේ වෙතත්, භාරතීය ජනතා පක්ෂයට පාර්ලිමේන්තුවේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ බහුතරය සඳහා අවශ්‍ය ආසන 272 තනිවම ලබා ගැනීමට ඔවුන් තවදුරටත් අපේක්ෂා නොකළ බව ඉන්දීය මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.
මෙය පක්ෂයට පසුබෑමක් වන අතර එයින් අදහස් කරන්නේ (පළමු වතාවට) මෝදීට එහි න්‍යාය පත්‍රය ඉදිරියට ගෙන යාමට NDA හි කුඩා පක්ෂ මත විශ්වාසය තැබීමට සිදුවනු ඇති බවයි.
රාහුල් ගාන්ධි විසින් නායකත්වය දෙන සන්ධානය ආසන 230කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් දිනා ගනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. මෙය දේශපාලන විචාරකයින් සහ සමීක්ෂණ වාර්තා මගින් අපේක්ෂා නොකළ ‘විස්මිත‘ ජයග්‍රහණයක් බවයි ඉන්දීය මාධ්‍ය වාර්තා පෙන්වා දෙන්නේ. රාහුල් ගාන්ධි විසින් රජයක් පිහිටුවීමට උත්සාහ කරනු ඇතැයි අනුමාන කිරීම් පවතී. නමුත් ප්‍රධාන NDA පක්ෂ දෙකක් දැනටමත් වත්මන් අගමැතිවරයාට සහය පළ කර ඇත.
මැතිවරණයෙන් පසු අගමැතිවරයා සිය ඓතිහාසික තෙවැනි ජයග්‍රහණය අවධාරණය කළේය. “මේ සෙනෙහස වෙනුවෙන් මම ජනතාවට හිස නමා ආචාර කරන අතර ජනතාවගේ අභිලාෂයන් අඛණ්ඩව ඉටු කිරීම සඳහා පසුගිය දශකය තුළ සිදු කරන ලද යහපත් වැඩ දිගටම කරගෙන යන බවට මම ඔවුන්ට සහතික වෙමි,” ඔහු X හි පැවසීය.
පසුව ආධාරකරුවන් අමතමින් ඔහු තම ජයග්‍රහණය “ලෝකයේ විශාලතම” ජයග්‍රහණය ලෙස විස්තර කළ අතර “අද තමා ඉතා සතුටු වන” බව පැවසීය.
එහෙත් විපක්ෂ කොන්ග්‍රස් පක්ෂයේ නායක රාහුල් ගාන්ධි වාර්තාකරුවන්ට පැවසුවේ මෝදී සහ භාරතීය ජනතා පක්ෂයට ඡන්ද පෙට්ටියේ ඡන්දදායකයින් විසින් “දඬුවම්” කර ඇති බවයි.
ඉහළ යන මිල ගණන්, රැකියා විරහිතභාවය, මතභේදාත්මක හමුදා බඳවා ගැනීමේ ප්‍රතිසංස්කරණය සහ රටෙහි ඇතැම් ප්‍රදේශවල ඡන්දදායකයින් විරසක කළ හැකි මෝදිගේ ආක්‍රමණශීලී සහ බෙදුම්වාදී ව්‍යාපාරය, භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ පසුබෑමට හේතු වී ඇතැයි විශ්ලේෂකයෝ පවසති.
ඉන්දීය මාධ්‍ය වාර්තා කරන පරිදි මෙම මැතිවරණයේ ප්‍රධාන වර්ධනයන් කිහිපයක් පහත දැක්වේ
- මෝදි තම වාරානාසි ආසනය රඳවා ගත් නමුත් ඒ විශාල වශයෙන් වූ අඩු බහුතරයකිනි
- ගාන්ධි දකුණේ කේරළයේ ආසනයක් දිනාගත් අතර ඔහු උතුරු ප්‍රදේශයේ බෙල්වෙදර් ප්‍රාන්තයේ තරග කරන දෙවන ආසනය ද දිනා ගනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
- භාරතීය ජනතා පක්ෂය උත්තර් ප්‍රදේශ් හි අනපේක්ෂිත පරාජයකට මුහුණ දී ඇති අතර ප්‍රමුඛ ඇමතිනීයක වන ස්ම්‍රිති ඉරානිට ඇගේ ආසනය අහිමි විය.
- අයෝධ්‍යාවේද භාරතීය ජනතා පක්ෂය පරාජයට පත්වූ අතර මීට මාස කිහිපයකට පෙර මෝදි එහි මතභේදාත්මක හින්දු කෝවිලක් විවෘත කළේය.
මෙම මැතිවරණය බොහෝ දෙනා විසින් මෝදිගේ පාලන දශකය පිළිබඳ ජනමත විචාරණයක් ලෙස සැලකූ අතර, එම කාලය තුළ ඔහු ඉන්දියානු ජීවිතයේ බොහෝ පැති පරිවර්තනය කර ඇත. එබැවින් මෙය විශාල කැළඹීමක් වනු ඇත. රට පුරා ඇති භාරතීය ජනතා පක්ෂ කාර්යාලවල මනෝභාවය බීබීසී වාර්තාකරුවන් විසින් විස්තර කර ඇත්තේ “අඳුරු” එකක් ලෙසිනි.
ඊට හාත්පසින්ම වෙනස්ව, කොංග්‍රස් මූලස්ථානයේදී, පක්ෂ සාමාජිකයෝ සැමරුම් පවත්වමින් සිටිති. මේ අතර, ඉන්දියානු වෙලඳපොල 2% ට වඩා පහත වැටීමක් පෙන්නුම් කර ඇත. එය පාලක සන්ධානයට තවමත් පලායාමට තරම් ප්‍රතිඵලයක් නොවන බවට සාක්ෂි දරයි.
භාරතීය ජනතා පක්ෂය සහ එහි ප්‍රතිවාදීන් දරුණු සහ තවත් විටෙක කලහකාරී ව්‍යාපාරයක නිරත වූ අතර, මුස්ලිම්වරුන් කෝප කිරීම සම්බන්ධයෙන් ප්‍රතිවාදීන් විසින් ඔහුට චෝදනා කරන විට ඔහු බෙදුම්වාදියෙකු බව අගමැති ප්‍රතික්ෂේප කළේය.
සුබසාධන යෝජනා ක්‍රම ලබා දීම සහ ඉන්දියාවේ ගෝලීය ප්‍රතිරූපය ඉහළ නැංවීම වැනි ක්ෂේත්‍රවල ඔහුගේ ජයග්‍රහණ පෙන්වා දෙමින් මෝදි රට පුරා සංචාරය කළේය.
විරුද්ධ පක්ෂ ජීවන වියදම් ප්‍රශ්න, ඉහළ විරැකියාව (විශේෂයෙන් තරුණ තරුණියන් සඳහා) සහ ව්‍යවස්ථාමය වෙනස්කම් අඩු ප්‍රතිලාභ ලබන්නන් බල රහිත කරනු ඇතැයි යන බිය ඉස්මතු කළහ. ඉන්දියාව “අත්තනෝමතිකත්වයට ලිස්සා යාම” නැවැත්වීමට ද ඔවුහු පොරොන්දු වූහ.
බී.බී.සී සහ ඉන්දීය මාධ්‍ය වාර්තා අසුරිණි.
සැකසුම – මධූ වික්‍රමසිංහ
