ගැහැණු ළමයින්ගේ නීත්‍යානුකූල විවාහ වයස අවුරුදු 9 දක්වාත් පිරිමි ළමයින්ගේ විවාහ වයස අවුරුදු 15 දක්වාත් අඩු කිරීමේ ආන්දෝලනාත්මක පනත් කෙටුම්පතක් ඉරාක පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර තිබෙන බව Times of India වාර්තා කරයි. මෙය මානව හිමිකම් සංවිධාන සහ කාන්තා සංවිධාන අතර දැඩි කනස්සල්ලට හේතු වී තිබෙන බව ද අදාළ වාර්තාවේ දැක්වේ.
වත්මන් ඉරාක නීතියට අනුව විවාහ වීමට අදාළ යුවළ අවම වශයෙන් අවුරුදු 18 සම්පූර්ණ කර තිබිය යුතුය. කෙසේ වෙතත් ඉරාක අධිකරණ අමාත්‍යාංශය විසින් යෝජනා කරන ලද නව නීතිය, පවුල් කටයුතු සඳහා ආගමික නීති හෝ සිවිල් අධිකරණ පද්ධතිය අනුගමනය කරන්නේද යන්න තෝරා ගැනීමට මිනිසුන්ට ඉඩ සලසයි.
මෙම වෙනස උරුමය, දික්කසාදය සහ ළමා භාරකාරත්වය වැනි ක්ෂේත්‍රවල කාන්තා අයිතිවාසිකම් අඩු කළ හැකි බවට විවේචකයෝ කනස්සල්ලට පත්ව සිටිති. නීතිය සම්මත වුවහොත් නව හැවිරිදි ගැහැණු ළමුන හා අවුරුදු 15 ට අඩු පිරිමි ළමයින්ට විවාහ වීමට අවසර දෙනු ඇත. මෙය තවත් ළමා විවාහ සහ තරුණ ගැහැණු ළමයින් සූරාකෑම සිදුවනු ඇතැයි යන බිය ඇති කර තිබේ.
මානව හිමිකම් සංවිධාන සහ ක්‍රියාකාරීන් මෙම පනත් කෙටුම්පතට දැඩි විරෝධය පළ කරති. එය තරුණ ගැහැණු ළමයින්ගේ අධ්‍යාපනයට, සෞඛ්‍යයට සහ සමස්ත යහපැවැත්මට බරපතල අහිතකර බලපෑම් ඇති කළ හැකි බවට ඔවුන් අනතුරු අඟවයි.
ඔවුන් පෙන්වා දෙන්නේ ළමා විවාහ නිසා බොහෝ විට ගැහැනු ළමයින් පාසල් හැරයාම, අඩු වයසින් ගැබ් ගැනීම, ගෘහස්ථ හිංසනයට ගොදුරු වීමේ වැඩි අවදානමක් ඇති වීමට හේතු වන බවයි. යුනිසෙෆ් සංවිධානයට අනුව, ඉරාකයේ ගැහැනු ළමයින්ගෙන් සියයට 28ක් වයස අවුරුදු 18 සම්පූර්ණ වීමට පෙර දැනටමත් විවාහ වී ඇත.
හියුමන් රයිට්ස් වොච් හි පර්යේෂකයෙකු පැවසුවේ මෙම නීතිය සම්මත කිරීම රට ආපස්සට යාමක් බවයි. ඉරාක කාන්තා ජාලයේ තවත් පර්යේෂකයෙක් ද පනතට විරුද්ධ වූ අතර, දැනටමත් ඉතා ගතානුගතික සමාජයක පවුල් ප්‍රශ්න සම්බන්ධයෙන් පිරිමින්ට වැඩි පාලනයක් ලබා දෙන බව ඔහු පවසයි.
නව නීතිය මගින් 1959 දී සිදු කරන ලද වෙනස්කම් ආපසු හැරවිය හැකි අතර, එය පවුල් නීති තීරණ ආගමික නායකයන්ගෙන් ඉවත් කර රාජ්‍ය අධිකරණයට එම බලය ලබා දුන්නේය. යෝජිත නීතිය බොහෝ දුරට ෂියා සහ සුන්නි ඉස්ලාම් ආගමික නීති අනුගමනය කිරීමට මිනිසුන්ට ඉඩ සලසයි. නමුත් එය ඉරාකයේ අනෙකුත් ආගමික කණ්ඩායම් ගැන සඳහන් නොකරයි.
මෙම පනත් කෙටුම්පතට සහාය දක්වන ආධාරකරුවන් පවසන්නේ එය ඉස්ලාමීය නීතිය වඩාත් ස්ථාවර වන අතර තරුණ ගැහැණු ළමයින් නුසුදුසු සබඳතාවලින් ආරක්ෂා කරන බවයි. කෙසේ වෙතත්, විරුද්ධවාදීන් තර්ක කරන්නේ මෙම තර්කය ළමා විවාහවල අන්තරායන් නොසලකා හරින බවයි. ආගමික නායකයින්ට විවාහය තීරණය කිරීමට ඉඩ දීම ඉරාක නීතිය යටතේ සමානාත්මතාවයේ මූලධර්මයට හානි කළ හැකි බවත්, වයස අවුරුදු නවයක් වන ගැහැණු ළමයින් විවාහ කර ගැනීමට ඉඩ සලසන බවත්, ඔවුන්ගේ අනාගතය සහ යහපැවැත්ම නැති කර ගත හැකි බවත් ඔවුහු අවධාරණය කරති.
ඉරාකයේ තරුණ ගැහැණු ළමයින්ගේ අයිතිවාසිකම් සහ අනාගතය ආරක්ෂා කිරීමේ වැදගත්කම අවධාරණය කරමින් පර්යේෂකයෙක් පැවසුවේ “ගැහැණු ළමයින් විවාහ නොවී සෙල්ලම් කරමින් පාසල් යා යුතු” බවයි.
Times of India වාර්තාවක් ඇසුරනි.
