ඉන්දීය වාණිජ හා කර්මාන්ත අමාත්‍ය පියුෂ් ගෝයල් විසින් එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ සංචාරය අතරතුර ඉරිදා පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී ඉන්දියාව සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය (UAE) අතර විස්තීරණ ආර්ථික හවුල්කාරිත්ව ගිවිසුම (CEPA) එළිදක්වන බව නිවේදනය කළේය.
ඩුබායි හි පැවැත්වෙන ‘ඉන්වෙස්ටෝපියා සමුළුවට’ සහ ‘ලෝක රාජ්‍ය සමුළුවට’ සහභාගී වීමට ගෝයල් එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයට පැමිණ ඇත.
ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍ය නරේන්ද්‍ර මෝදි සහ අබුඩාබියේ ඔටුන්න හිමි ෂීක් මොහොමඩ් බින් සයීඩ් අල් නහියන් අතර ඉන්දියාව-එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ මාර්ගගත අතථ්‍ය සමුළු රැස්වීමේදී පෙබරවාරි 18 වන දින නවදිල්ලියේ පැවති ඉන්දියා-එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ සීපා ගිවිසුම අත්සන් කරන ලදී.
ඉන්දියා-එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ සීපා ගිවිසුම දින 88ක වාර්තාගත කාලයක් තුළ අවසන් වූ අතර ගිවිසුම මේ වසරේ මැයි 1 වැනිදා සිට බලාත්මක වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
ඉන්දීය වාණිජ හා කර්මාන්ත අමාත්‍යාංශයට අනුව, ඉන්දියාව-එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ විස්තීරණ ආර්ථික හවුල්කාරිත්ව ගිවිසුම යනු පසුගිය දශකය තුළ ඉන්දියාව ඕනෑම රටක් සමඟ අත්සන් කළ පළමු පූර්ණ නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුමයි.
මෙම ගිවිසුම භාණ්ඩ වෙළඳාම, සම්භවය පිළිබඳ රීති, සේවා වෙළඳාම, වෙළඳාමට තාක්ෂණික බාධක (TBT), සනීපාරක්ෂක සහ ශාක සනීපාරක්ෂක (SPS) පියවර, ආරවුල් විසඳීම, ස්වභාවික පුද්ගලයින්ගේ සංචලනය, ටෙලිකොම්, රේගු ක්‍රියා පටිපාටි ආවරණය වන පුළුල් ගිවිසුමකි. , ඖෂධ නිෂ්පාදන, රජයේ ප්‍රසම්පාදන,ආයෝජන, ඩිජිටල් වෙළඳාම සහ අනෙකුත් ක්ෂේත්‍රවල සහයෝගිතාව ඇතුළත් වේ.
එහි ප්‍රධාන කැපී පෙනෙන ලක්ෂණ නම්:
* දෙරට අතර වෙළඳාම දිරිමත් කිරීම සහ වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා ආයතනික යාන්ත්‍රණයක් සඳහා විස්තීරණ ආර්ථික හවුල්කාරිත්ව ගිවිසුම සානුබල සපයයි.
* ඉන්දියාව සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය අතර සීපා ගිවිසුම මගින් ඉන්දියාව (තීරුබදු රේඛා 11,908) සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය (තීරුබදු රේඛා 7581) පිළිවෙළින් ගනුදෙනු කරනු ලබන සියලුම තීරුබදු රේඛා ආවරණය කරයි.
* අගය අනුව එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයට කරන ඉන්දීය අපනයනවලින් 99%කට වගකියන, විශේෂයෙන්ම මැණික් හා ස්වර්ණාභරණ, රෙදිපිළි වැනි සියලුම ශ්‍රම තීව්‍ර අංශ සඳහා එහි තීරුබදු මාර්ගවලින් 97%කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් සඳහා එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය විසින් සපයන ලද මනාප වෙළෙඳපොළ ප්‍රවේශයෙන් ඉන්දියාව ප්‍රතිලාභ ලබනු ඇත. සම්, පාවහන්, ක්‍රීඩා භාණ්ඩ, ප්ලාස්ටික්, ගෘහ භාණ්ඩ, කෘෂිකාර්මික සහ දැව නිෂ්පාදන, ඉංජිනේරු නිෂ්පාදන, වෛද්‍ය උපාංග සහ මෝටර් රථ.
* ඉන්දියාව එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයට අපනයන පොළී රේඛා ඇතුළුව එහි තීරුබදු මාර්ගවලින් 90% කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් සඳහා එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයට මනාප ප්‍රවේශය ලබා දෙනු ඇත.
සේවා වෙළඳාම සම්බන්ධයෙන්, ඉන්දියාව එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයට උප අංශ 100 ක පමණ වෙළඳපල ප්‍රවේශය ලබා දී ඇත.
ඉන්දියානු සේවා සපයන්නන් හට ‘ව්‍යාපාරික සේවා’, ‘සන්නිවේදන සේවා’, ‘ඉදිකිරීම් සහ ආශ්‍රිත ඉංජිනේරු සේවා’, ‘බෙදාහැරීමේ සේවා’, ‘අධ්‍යාපන සේවා’, ‘පරිසරය වැනි පුළුල් සේවා අංශ 11කින් උප අංශ 111කට පමණ ප්‍රවේශය ඇත. සේවා’, ‘මූල්‍ය සේවා’, ‘සෞඛ්‍ය ආශ්‍රිත සහ සමාජ සේවා, ‘සංචාරක සහ සංචාර ආශ්‍රිත සේවා, ‘විනෝදාත්මක සංස්කෘතික සහ ක්‍රීඩා සේවා’ සහ ‘ප්‍රවාහන සේවා’.
ඉන්දියානු ඖෂධ නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රවේශය පහසු කිරීම සඳහා ඖෂධ පිළිබඳ වෙනම ඇමුණුමකට දෙපාර්ශවයම එකඟ විය, විශේෂයෙන් නිශ්චිත නිර්ණායක සපුරාලන නිෂ්පාදන සඳහා දින 90 කින් ස්වයංක්‍රීය ලියාපදිංචිය සහ අලෙවිකරණ අවසරය.
වාණිජ හා කර්මාන්ත අමාත්‍යාංශයට අනුව, ඉන්දියාව සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය විශිෂ්ට ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා භුක්ති විඳින අතර, ඒවා මුල් බැසගත් සහ ඓතිහාසික, සමීප සංස්කෘතික හා ශිෂ්ටාචාරමය සබඳතා, නිරන්තර ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන අන්තර්ක්‍රියා සහ ප්‍රබෝධමත් මිනිසුන්ගෙන් මිනිසුන්ට සමීප වේ.
“2015 අගෝස්තු 16-17 දිනවල ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ සංචාරයේදී ආරම්භ කරන ලද ඉන්දියා-එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ විස්තීර්ණ උපායමාර්ගික හවුල්කාරිත්වය අපගේ බහුවිධ ද්විපාර්ශ්වික සබඳතාවල මුල් ගලයි” යනුවෙන් ගෝයල් වැඩිදුරටත් පැවසීය.
ඉන්දියාව සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය එකිනෙකාගේ ප්‍රමුඛ වෙළඳ හවුල්කරුවන් වී ඇත. 1970 ගණන්වල වාර්ෂිකව ඩොලර් මිලියන 180 සිට, ඉන්දියා-එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ද්විපාර්ශ්වික වෙළඳාම 2019-20 මූල්‍ය වර්ෂයේදී ඩොලර් බිලියන 60 (රුපියල් කෝටි 4.55) දක්වා ක්‍රමානුකූලව ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය ඉන්දියාවේ තුන්වන විශාලතම වෙළඳ හවුල්කරුවා බවට පත් විය.
2019-20 වසර සඳහා එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය වෙත අපනයනය ඩොලර් බිලියන 29 ක් ලෙස අගය කර ඇති අතර, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය එක්සත් ජනපදයට පසුව ඉන්දියාවේ දෙවන විශාලතම අපනයන ගමනාන්තය ද වන අතර, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ ඉන්දියානු ආනයනයන් ඩොලර් බිලියන 30 ක් පමණ වන අතර, බොර තෙල්.21.83 MMT (ඩොලර් බිලියන 10.9) ද ඇතුළුව )
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ඉන්දියාවේ බලශක්ති සැපයුමේ වැදගත් ප්‍රභවයක් වන අතර උපාය මාර්ගික ඛනිජ තෙල් සංචිත, පෙට්‍රෝලියම් අංශ සංවර්ධනය කිරීමේදී ඉන්දියාවේ ප්‍රධාන හවුල්කරුවෙකි.
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය වෙත ඉන්දියාවේ ප්‍රධාන අපනයන අතර ඛනිජ තෙල් නිෂ්පාදන, වටිනා ලෝහ, ගල්, මැණික් සහ ස්වර්ණාභරණ, ඛනිජ වර්ග, ධාන්‍ය වර්ග, සීනි, පලතුරු සහ එළවළු වැනි ආහාර ද්‍රව්‍ය, තේ, මස්, මුහුදු ආහාර, රෙදිපිළි, ඉංජිනේරු සහ යන්ත්‍රෝපකරණ නිෂ්පාදන සහ රසායනික ද්‍රව්‍ය ඇතුළත් වේ.
බටහිර ආසියාතික රටෙන් ඉන්දියාවේ ප්‍රමුඛතම ආනයනය වන්නේ ඛනිජ තෙල් සහ ඛනිජ තෙල් නිෂ්පාදන, වටිනා ලෝහ, ගල්, මැණික් සහ ස්වර්ණාභරණ, ඛනිජ, රසායනික ද්‍රව්‍ය සහ ලී සහ දැව නිෂ්පාදන ය.
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ඉන්දියාවේ අටවන විශාලතම ආයෝජකයා වන අතර ඇස්තමේන්තුගත ආයෝජනය ඩොලර් බිලියන 18 කි.
2021 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී ඩුබායි රජය ජෑම් සමඟ අවබෝධතා ගිවිසුමක් අත්සන් කළේය
ඉන්දියා-එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ සීපා ගිවිසුම මගින් දෙරට අතර දැනටමත් පවතින සමීප සහ උපායමාර්ගික සබඳතා තවදුරටත් වැඩිදියුණු කෙරෙන අතර නව රැකියා අවස්ථා උත්පාදනය කිරීම, ජීවන තත්ත්වය ඉහළ නැංවීම සහ දෙරටේ ජනතාවගේ පොදු සුබසාධනය වැඩිදියුණු කිරීම සිදු කරනු ඇත.
