ඉන්දීය විදේශ ලේකම් විනේ ක්වාත්‍රා පෙබරවාරි 13 සහ 14 යන දිනවල හිමාලයානු ජාතියට සංචාරයක නිරත වෙයි. මෙහිදී ඉන්දියාව සහ නේපාලය ඔවුන්ගේ ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා සහ සංවර්ධන හවුල්කාරිත්වයේ බහුවිධ පැතිකඩ සමාලෝචනය කරනු ඇත.
නේපාලයේ විදේශ ලේකම් භාරත් රාජ් පෞද්‍යාල්ගේ ආරාධනයෙන් පැමිණෙන මෙම සංචාරය ඉන්දීය විදේශ ලේකම් ක්වාත්‍රා සිය ධූරයට පත්වීමෙන් පසු එරටට පැමිණෙන පළමු සංචාරය වේ.
මෙම සංචාරය ජාතීන් දෙක අතර නිරන්තර ඉහළ මට්ටමේ අන්තර්ක්‍රියා වල දිගුකාලීන රටාවට අනුකූල වන අතර ඉන්දියාව එහි “අසල්වැසි ප්‍රථම” උපාය මාර්ගයේ කොටසක් ලෙස නේපාලය සමඟ ඇති සබඳතා කෙරෙහි දක්වන වැදගත්කම පෙන්වන බව ඉන්දීය විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය පැවසීය.
මෙම සංචාරයේදී විදේශ ලේකම්වරුන් දෙදෙනා ඉන්දියාව සහ නේපාලය අතර බහුවිධ සහයෝගීතාව පිළිබඳව සාකච්ඡා කරනු ඇති බව ඉන්දීය විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය වැඩිදුරටත් පැවසීය.
ඉන්දියාව සහ නේපාලය ඓතිහාසික හා සංස්කෘතික සබඳතා බෙදා ගනී. මෑත වසරවලදී දෙරටේ ද්විපාර්ශ්වික සහයෝගීතාව වර්ධනය වී ඇත. නේපාලයේ වර්ධනයට ඉන්දියාව විසින් සහාය දක්වන සම්බන්ධතා සහ යටිතල පහසුකම් සඳහා මුල පිරීම් සැලකිය යුතු ලෙස ආධාර කර ඇත.
නේපාලයේ විශාලතම සංවර්ධන සහකරු
ඉන්දියාව නේපාලයේ ප්‍රධාන සංවර්ධන මිත්‍ර රටවලින් එකකි. නේපාලයේ යටිතල පහසුකම් සහ සම්බන්ධතා සඳහා ඉන්දියාවේ සහයෝගය රටේ ආර්ථික සංවර්ධනය සහ කලාපීය ඒකාබද්ධතාවය පෝෂණය කිරීමේදී තීරණාත්මක වේ.
අරුන් III ජලවිදුලි ව්‍යාපෘතිය ඉන්දියාවේ සැලකිය යුතු යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘතියකි. මෙගාවොට් 900 ක ජලවිදුලි බලාගාර ව්‍යාපෘතිය ඉන්දියාවේ මුල්‍ය හා තාක්‍ෂණික සහයෝගය ඇතිව ස්ථාපිත කෙරේ.මෙම ව්‍යාපෘතිය නේපාලයේ බලශක්ති උත්පාදන ධාරිතාව සැලකිය යුතු ලෙස ඉහළ නංවා ජාතියේ ආර්ථිකය ඉදිරියට ගෙන යනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
නේපාලයේ 2015 භූමිකම්පාවෙන් පසු ගොඩනැගිලි කිහිපයක්, ඓතිහාසික සන්ධිස්ථාන සහ අනෙකුත් යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘති ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට ඉන්දියාව මූලික වී ඇත. මෙම ප්‍රදේශයේ ඉන්දියාවේ සහය නේපාලයේ සංචාරක ප්‍රවර්ධනය මෙන්ම රටේ හානියට පත් යටිතල පහසුකම් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම යන දෙයාකාරයටම ආධාර වී ඇත.
බුදුන් උපන් ලුම්බිණිය බහිරවාව හා සම්බන්ධ කරන දුම්රිය මාර්ගයක් ඉදිකිරීමට අරමුදල් සැපයීමට ද ඉන්දියාව ආධාර කරයි. බහිරහවා-ලුම්බිණි දුම්රිය මාර්ගය සංචාරක ව්‍යාපාරය සහ ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන අතරම කලාපයේ ප්‍රවාහන ජාලය සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිදියුණු කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
මෙම මුලපිරීම් සමඟින්, රටවල්වල හවුල් දේශසීමා මත ඉන්දියා-නේපාල ඒකාබද්ධ මුරපොලවල් ගණනාවක් නවීකරණය කිරීමට ඉන්දියාව ද සහාය වේ.
ඉන්දියාවේ සහාය ඇතිව, සැලකිය යුතු යටිතල පහසුකම් සහ දේශසීමා සම්බන්ධතා ව්‍යාපෘති රාශියක් නිම කර ඇත.
ඉන්දියාවේ ආධාර ලබන සියලුම ව්‍යාපෘතිවල ඉලක්කය වන්නේ කලාපයේ යටිතල පහසුකම් සහ සම්බන්ධතා වැඩිදියුණු කිරීම වන අතර එමඟින් නේපාලයේ වැඩි ආර්ථික ඒකාබද්ධතාවයක් සහ වර්ධනයක් ප්‍රවර්ධනය කරනු ඇත.
ප්‍රදාන සැපයීමට අමතරව, පශ්චාත් භූමිකම්පාව නැවත ගොඩනැඟීමේ ව්‍යාපෘති ඇතුළුව යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය සඳහා ඉන්දියානු රජය ඩොලර් බිලියන 1.65 ක ණය සහනයක් ලබා දී ඇත.
2022 දෙසැම්බරයේ දී, ඉන්දියාව අධ්‍යාපන, සෞඛ්‍ය සේවා සහ පානීය ජල අංශවල ව්‍යාපෘති තුනක් වේගවත් කිරීම සඳහා නේපාල රජය සමඟ අවබෝධතා ගිවිසුමක් අත්සන් කර ඇත.
2003 වසරේ සිට, ඉන්දියාව නේපාලයේ අධි බලපෑම් ප්‍රජා සංවර්ධන ව්‍යාපෘති 532 කට අධික ප්‍රමාණයක් භාරගෙන ඇති අතර නේපාලයේ පළාත් හත පුරාම සෞඛ්‍ය, අධ්‍යාපනය, පානීය ජලය, සම්බන්ධතාවය, සනීපාරක්ෂාව සහ අනෙකුත් පොදු උපයෝගිතා ඇති කිරීම යන ක්ෂේත්‍රවල ව්‍යාපෘති 476 ක් සම්පූර්ණ කර ඇත.
ඉන්දියා නිවුස් නෙට්වර්ක්ස්
