Tik Tok හි මිනිත්තු 8ක් පමණ ගත කරන තරුණියන්ගේ ශරීර ප්‍රතිරූපය සෘණාත්මක වීමට හේතු විය හැකිය
අධ්‍යයනයකට අනුව මිනිත්තු අටක් පමණ Tik Tok හි ඊනියා pro-ana අන්තර්ගතය නැරඹූ කාන්තාවන් ඍණාත්මක ශරීර ප්‍රතිරූපය පිළිබඳ ගැටලු වාර්තා කළහ. ඔබගේ Tik Tok සංග්‍රහයේ දිස්වන ඊනියා යෝග්‍යතා අන්තර්ගතය සහ අදාළ හැෂ් ටැග් වලින් ඔබට හානියක් සිදුවේද? එසේනම් ඔබ මෙය කියවිය යුතුය
TikTok හි මිනිත්තු අටක් පමණ කාලයක් ගත කරන තරුණියන්ට ඔවුන්ගේම ශරීර ප්‍රතිරූපය (හැඩය, වර්ණය ආදිය) පිළිබඳ අතෘප්තිමත් හැඟීමක් ඇතිකරන බව නවතම අධ්‍යයනයක් මගින් හෙළිකර ගෙන ඇත.
වීඩියෝ බෙදාගැනීමේ වේදිකාවක් වන TikTok හි තරුණයින්ට හානිකර අන්තර්ගතයේ ව්‍යසනය ඉස්මතු කළ පාලිත අධ්‍යයනයකට අනුව මෙම සොයා ගැනීම සිදුකර ඇත.
අධ්‍යයනය නම් කර ඇත්තේ #ForYou? (#ඔබ වෙනුවෙන්ද?) ශරීර ප්‍රතිරූපයේ අතෘප්තිය සහ සමාජ රූපලාවන්‍ය ප්‍රමිතීන්ගේ අභ්‍යන්තරකරණය කෙරෙහි හිතවාදී TikTok අන්තර්ගතයේ බලපෑම’ යනුවෙනි. මැඩිසන් ආර් බ්ලැක්බර්න් සහ රේචල් සී හොග් විසින් මෙම අධ්‍යයනය සිදුකර ඇත.
පර්යේෂකයන් නාභිගත කණ්ඩායම් දෙකක් නිර්මාණය කළ අතර, ඉන් එකක් ආහාර පාලනය, බර අඩු කර ගැනීම සහ ව්‍යායාම පිළිබඳ TikTok අන්තර්ගතය පෙන්නුම් කළේය. මෙය පුළුල් ලෙස හඳුන්වනු ලබන්නේ ‘ප්‍රෝ-ආනා / pro-ana” හෝ ප්‍රෝ-ඇනරෙක්සියා / pro-anorexia අන්තර්ගතය ලෙස වන අතර එය අක්‍රමවත් ආහාර පුරුදු උත්කර්ෂයට නංවයි.
අධ්‍යයනයේ අරමුණ වූයේ TikTok සඳහා ගත කරන කාලය සහ අක්‍රමවත් ආහාර ගැනීමේ හැසිරීම් අතර සම්බන්ධය සොයා ගැනීමයි.
අධ්‍යයනය සිදු කළ ආකාරය
වයස අවුරුදු 18-28 වයස් කාණ්ඩයේ කාන්තාවන් 273 දෙනෙකුගෙන් යුත් කණ්ඩායමක් කණ්ඩායම් දෙකකට බෙදීමට පර්යේෂකයෝ පියවර ගත්හ. එක් කණ්ඩායමකට ඇනරෙක්සියා ගැති අන්තර්ගතයන් (pro-anorexia content) ලබා දුන් අතර අනෙක් කණ්ඩායමට TikTok වෙතින් මධ්‍යස්ථ අන්තර්ගතයන් ලබා දී ඇත. පසුව කාන්තාවන්ගේ අන්තර්ගතය නැරඹීමෙන් පසු ඔවුන්ගේ ශරීරය ගැන ඔවුන් සිතන්නේ කුමක්දැයි සොයා බැලීම සඳහා ප්‍රශ්නාවලියකට පිළිතුරු සපයන ලදී.
“ඇනරෙක්සියා ගැති අන්තර්ගතයට නිරාවරණය වන කාන්තාවන් ශරීර රූප තෘප්තියේ විශාලතම අඩුවීමක් සහ සමාජ රූපලාවන්‍ය ප්‍රමිතීන් අභ්‍යන්තරීකරණයේ වැඩි වීමක් පෙන්නුම් කරයි. උදාසීන අන්තර්ගතයට නිරාවරණය වන කාන්තාවන් ශරීර රූප තෘප්තිය අඩුවීමක් ද වාර්තා කර ඇත.” යනුවෙන් PLOS One සඟරාවේ ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අධ්‍යයනය පවසයි.
අධ්‍යයනයෙන් හෙළි වූයේ දිනපතා TikTok භාවිතා කරන්නන් (ඉහළ සහ අන්ත ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති අය) අඩු සහ මධ්‍යස්ථ භාවිතයක් ඇති සහභාගිවන්නන්ට වඩා වැඩියෙන් සාමාන්‍ය අක්‍රමිකතා ආහාර ගැනීමේ හැසිරීම් වාර්තා කළ බවයි.
දිනකට පැය දෙකකට වැඩි කාලයක් TikTok භාවිතා කළ සහභාගිවන්නන් “අඩු වාර ගණනක් භාවිතා කරන්නන්ට වඩා අක්‍රමවත් ආහාර ගැනීමේ හැසිරීම් වාර්තා කර ඇත,” කතුවරුන් පැවසූ නමුත් මෙය සංඛ්‍යානමය වශයෙන් වැදගත් නොවන බව පෙන්වා දුන්නේය.
ප්‍රෝ-ආනා වීඩියෝවල ඊනියා ‘ෆිට්ප්‍රේෂන් / fitspiration’ කාණ්ඩයේ තරුණ අන්තර්ගත නිර්මාණකරුවන් ඔවුන්ගේ ආහාර වේල කපා හරින ආකාරය සහ යෝග්‍යතාවය, ව්‍යායාම සහ ආහාර ඉඟි සහ උපදෙස් ලබා දෙන ආකාරය පෙන්නුම් කර ඇත. බර අඩු කර ගැනීම සඳහා යුෂ පිරිසිදු කිරීම වැනි අන්තර්ගතයන් ද ඊට ඇතුළත් විය.
අන්තර්ගත අභ්‍යන්තරකරණය යනු කුමක්ද?
ශරීර ප්‍රතිරූප තෘප්තියේ විශාලතම වැටීමට අමතරව, ප්‍රෝ-ආනා අන්තර්ගතය නැරඹූ අය රූපලාවන්‍ය ප්‍රමිතීන් වඩාත් ‘අභ්‍යන්තරීකරණය’ කර ඇත.
හානිකර විය හැකි අන්තර්ගතයන් නැරඹීම අනිවාර්යයෙන්ම හානියක් සිදු නොවන අතර, අධ්‍යයනයට අනුව භයානක වන්නේ මෙම අන්තර්ගතයේ ‘අභ්‍යන්තරකරණය’ වේ. යමෙකු බාහිර රූපලාවන්‍ය ප්‍රමිතීන් පිළිගෙන හඳුනා ගන්නා විට අභ්‍යන්තරකරණය සිදු වන බව එය පෙන්වා දුන්නේය.
#GymTok සහ #FoodTok වැනි හැෂ් ටැග් සමඟින් යුෂ සමග ඩෙටොක්සිං කිරීම (Detoxing) සහ සෞඛ්‍ය නාමයෙන් පිරිසිදු හෝ සීමිත ආහාර ගැනීම් වැනි බොහෝ පුරුදු සහ හැක් කිරීම් TikTok මත බහුල වෙමින් පවතී. අක්‍රමවත් ලෙස ආහාර ගැනීමේ අන්තර්ගතයට අධික ලෙස ආහාර ගැනීම, විරේක භාවිතය හෝ අධික ව්‍යායාම ඇතුළත් බව අධ්‍යයනය පවසයි.
Detoxing / Detoxification (detox) යනු ආහාර සහ පිරිසිදු කිරීම් පෙර කවරදාටත් වඩා ජනප්‍රිය වචනයකි. මෙමගින් ශරීරයෙන් විෂ ඉවත් කිරීමෙන් සෞඛ්‍යය වැඩි දියුණු කරන බව කියනු ලැබේ. එයින් සාමාන්‍යයෙන් ඇඟවෙන්නේ නිශ්චිත ආහාර වේලක් අනුගමනය කිරීම හෝ ඔබේ ශරීරයෙන් විෂ ඉවත් කරන බව පවසන විශේෂ නිෂ්පාදන භාවිතා කිරීම, එමඟින් සෞඛ්‍යය වැඩි දියුණු කිරීම සහ බර අඩු කර ගැනීම ප්‍රවර්ධනය කිරීමයි. ඩෙටොක්සිකරණ වැඩසටහන් වලට විරේචක ඇතුළත් විය හැකි අතර, එය විජලනය වීමට සහ ඉලෙක්ට්‍රෝලය අසමතුලිතතාවයට තුඩු දිය හැකි තරම් දරුණු පාචනය ඇති කළ හැකිය. ඔබේ ශරීරය ඩෙටොක්සිං කිරීම සඳහා ඔබ ආන්තික ආහාර තේරීම් කිරීමට අවශ්‍ය නොවේ. සමහර සෞඛ්‍ය සම්පන්න පුරුදු සමඟ ඔබේ ශරීරය ස්වභාවිකව ඩෙටොක්ස් කරන්නේ කෙසේදැයි පිළිගත් වෛද්‍යවරයෙකුගෙන් ඉගෙන ගන්න.
මූලාශ්‍රය – https://www.wionews.com
සැකසුම – මධූ වික්‍රමසිංහ
