රට තුළ වීසා සේවා අත්හිටුවීමට තුඩු දුන් කැනඩාවේ ආරක්ෂක තත්ත්වය ඉන්දියාව සමාලෝචනය කරමින් සිටින බව, වර්ධනයන් පිළිබඳව දන්නා පුද්ගලයින් 2023 ඔක්තෝබර් 22 ඉරිදා ප්‍රකාශ කළේය. ඉන්දියාව කැනඩාවේ වීසා නිකුත් කිරීම පසුගිය මාසයේ නතර කර තිබුණි.
නවදිල්ලි නුවර දිවා කාලයේ පැවති උත්සවයකට එක්වෙමින් විදේශ කටයුතු අමාත්‍ය එස් ජයශංකර් පෙන්වා දුන්නේ, ඉන්දීය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයින්ට වීසා නිකුත් කිරීම සඳහා තවදුරටත් රැකියාවට යාම ආරක්ෂිත නොවන නිසා මෙය සිදු වූ බවයි. “ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව සහ ආරක්ෂාව මූලික හේතුව වීසා නිකුත් කිරීම තාවකාලිකව නැවැත්වීමට අපට සිදුවුණා,” ඔහු කෞටිල්‍ය ආර්ථික සමුළුව අමතමින් සඳහන් කළේය.
තත්ත්වය ඉතා සමීපව නිරීක්ෂණය කරන බව සඳහන් කළ ඔහු, “මගේ බලාපොරොත්තුව, මගේ අපේක්ෂාව වන්නේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයන් ලෙස තම මූලික රාජකාරිය කිරීමට හැකිවීම පිළිබඳව අපගේ ජනතාවට වැඩි විශ්වාසයක් ඇති වන අර්ථයෙන් තත්වය යහපත් වනු ඇති බවයි. එහි ප්‍රගතිය, වීසා නිකුත් කිරීම නැවත ආරම්භ කිරීමට මම ඉතා කැමැත්තෙමි.”
“මගේ බලාපොරොත්තුව එය ඉතා ඉක්මනින් සිදුවිය යුතු දෙයක් වනු ඇත,” ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.
ඊඒඑම් ජයශංකර්ට අනුව, මේ වන විට ඉන්දියා-කැනඩා සබඳතාව දුෂ්කර කාල පරිච්ඡේදයක් පසු කරමින් සිටියේය. “නමුත් මට කියන්නට අවශ්‍ය වන්නේ අපට ඇති ගැටලු කැනේඩියානු දේශපාලනයේ යම් කොටසක් සහ එයින් ගලා එන ප්‍රතිපත්ති සමඟ බවයි,” ඔහු පැවසීය.
රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයන්ගේ ආරක්ෂාව සහ ආරක්ෂාව තහවුරු කිරීම වියානා සම්මුතියේ මූලිකම අංගය බව ඔහු පෙන්වා දුන්නේය. “දැන්, කැනඩාවේ බොහෝ ආකාරවලින් අභියෝගයට ලක්ව ඇත්තේ අපගේ ජනතාව ආරක්ෂිත නොවන බවත්, අපගේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයින් ආරක්ෂිත නොවන බවත්,” ඊඒඑම් ජයශංකර් පැවසීය.
අන්‍යෝන්‍ය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික පැවැත්මේ සමානාත්මතාවය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ඊඒඑම් ජයිශංකර් පැවසුවේ මෙය වියානා සම්මුතියේ දී ලබා දී ඇති බවයි. “අපගේ නඩුවේදී, අපි සමානාත්මතාවය ඉල්ලා සිටියේ කැනේඩියානු කාර්ය මණ්ඩලය විසින් අපගේ කටයුතුවලට අඛණ්ඩව මැදිහත් වීම ගැන අපට කනස්සල්ලක් ඇති වූ බැවිනි,” ඔහු පැහැදිලි කළේය. ඉන්දියාව මෙයින් වැඩි ප්‍රමාණයක් ප්‍රසිද්ධියට පත් නොකළ බව සඳහන් කරමින්, “මගේ හැඟීම නම්, කාලයක් යන විට තවත් දේවල් එළියට එනු ඇති බවත්, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙකු සමඟ අපට කාරුණික අපහසුතාවයක් ඇති වූයේ මන්දැයි මිනිසුන්ට වැටහෙනු ඇති බවත්” ඔහු පැවසීය.
කැනඩාවේ සිටින ඉන්දීය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයින්ට ඛලිස්තාන් හිතවාදී බෙදුම්වාදීන්ගෙන් එල්ල වූ තර්ජන හේතුවෙන් පසුගිය මාස කිහිපය තුළ ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා නරක අතට හැරීමත් සමඟ ඉන්දියාවේ ස්ථානගත කර ඇති කැනේඩියානු රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයින් සංඛ්‍යාව අඩු විය. මෙම වසරේ ජුනි මාසයේදී බ්‍රිතාන්‍ය කොලොම්බියාවේ සරේ හි ඛලිස්තාන් හිතවාදී සීක් නායක හර්දීප් සිං නිජ්ජාර් ඝාතනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් කැනේඩියානු අග්‍රාමාත්‍ය ජස්ටින් ටෘඩෝ විසින් කරන ලද චෝදනාවලින් පසුව මෙම කාරණය හදිසි ලක්ෂ්‍යයකට ළඟා විය.
2023 සැප්තැම්බර් 18 වන දින අගමැති ටෲඩෝ කැනේඩියානු පාර්ලිමේන්තුවට නිජ්ජාර්ගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් සිදුකෙරෙන විමර්ශනය ගැන දැනුම් දුන් අතර ඉන්දියාවේ සිදුවිය හැකි මැදිහත්වීම ගැන කතා කළේය. ඉන්දියාව, අහඹු ලෙස ඔහුව අවශ්‍ය ත්‍රස්තවාදියෙකු ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කළේය.
කැනේඩියානු අගමැතිවරයාගේ ප්‍රකාශයෙන් පසුව කැනඩාව විසින් ඉන්දීය ජ්‍යෙෂ්ඨ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරියෙකු නෙරපා හැර තිබුණි. ඉන් අනතුරුව ඉන්දියාව විසින් කැනේඩියානු රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරියෙකු නෙරපා හැරීම ද සිදු විය. නවදිල්ලිය පසුව දෙරට අතර රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නියෝජනයේ සමානාත්මතාවය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය ඉල්ලා සිටියේය.
