ඉන්දියාවට චීනය සමඟ ස්ථාවර සහ පුරෝකථනය කළ හැකි සම්බන්ධතාවයක් අවශ්ය නමුත් සාමාන්ය තත්ත්වය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම සඳහා දේශසීමාවේ සාමය සහ සන්සුන් භාවය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම අවශ්ය වනු ඇතැයි ඉන්දීය විදේශ කටයුතු අමාත්ය එස් ජයශංකර් සිකුරාදා නවදිල්ලියේ දී චීන විදේශ කටයුතු අමාත්ය වැන්ග් යී හමුවීමෙන් පසු පැවසීය.
2020 අපේ්රල් මාසයේ සිට චීනයේ ස්ථානගත කිරීම් හේතුවෙන් ඇති වන ගැටුම් සහ ආතතීන් අසල්වැසියන් දෙදෙනෙකු අතර සාමාන්ය සම්බන්ධතාවයක් සමඟ සමපාත කළ නොහැකි බව ඔහු චීන විදේශ අමාත්යවරයා හමුවීමෙන් පසු විශේෂ සාකච්ඡාවකදී පෙන්වා දුන්නේය.
පැය තුනකට ආසන්න කාලයක් පැවති මෙම හමුවේදී 2020 අප්රේල් මාසයේ සිට චීනයේ ක්රියාමාර්ග හේතුවෙන් බිඳ වැටී ඇති ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා පිළිබඳව සාකච්ඡා කෙරිණි.
දේශසීමා ප්රදේශවල ආතතියේ බලපෑම පසුගිය වසර දෙක තුළ දෘශ්යමාන වූ බව සඳහන් කළ ජයිශංකර්, දේශසීමා ප්රදේශවල සාමය සහ සන්සුන් භාවය ස්ථාවර සහ සමුපකාර සබඳතාවල පදනම වී ඇති බැවින් මෙය ස්වාභාවික පමණක් බව පැවසීය.
“1993 සහ 1996 ගිවිසුම්වලට පටහැනිව දේශසීමා ප්රදේශවල ඉතා විශාල යෙදවීම් පවතින තාක්, පැහැදිලිවම දේශසීමා ප්රදේශයේ තත්වය සාමාන්ය නොවේ,” ජයශංකර් පෙන්වා දුන්නේය.
“චීන විදේශ අමාත්යවරයා සමඟ මගේ සාකච්ඡා වලදී මම ඉතා අවංකව කටයුතු කළෙමි, විශේෂයෙන් මෙම ගැටලුව සම්බන්ධයෙන් අපගේ ජාතික හැඟීම් ප්රකාශ කිරීමේදී,” ජයශංකර් පැවසීය.
“අපගේ සම්බන්ධතාවය වඩාත් හොඳින් සේවය කරනු ලබන්නේ අන්යෝන්ය ගෞරවය, අන්යෝන්ය සංවේදීතාව සහ අන්යෝන්ය උනන්දුව යන අන්යෝන්ය තුන නිරීක්ෂණය කිරීමෙනි,” ජයශංකර් වැඩිදුරටත් පැවසීය.
ඔවුන් දෙදෙනා එකිනෙකාගේ රටවලට නොගියද පසුගිය වසර දෙකක කාලය තුළ ඔවුන් දෙදෙනා සම්බන්ධ වූ බව ඉන්දීය විදේශ අමාත්යවරයා සිහිපත් කළේය. ඔවුන් 2020 සැප්තැම්බර් මාසයේදී මොස්කව්හිදී සහ 2021 ජූලි සහ සැප්තැම්බර් මාසවලදී දුෂාන්බේහිදී හමුවිය.
“මෙම අන්තර්ක්රියාවල අවධානය ස්වභාවිකවම අපගේ දේශසීමා ප්රදේශවල තත්ත්වය කෙරෙහි යොමු වී ඇත,” ඔහු පැවසීය.
ඔවුන්ගේ හමුවීම විසන්ධි වීම සහ උත්සන්න වීම පිළිබඳ අවබෝධයක් ඇති කර ගැනීමට හේතු විය. “අභියෝගය, ඇත්ත වශයෙන්ම, එය භූමියේ ක්රියාත්මක කිරීම,” ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.
දේශසීමා තත්ත්වය පිළිබඳව අණදෙන නිලධාරී මට්ටමේ සාකච්ඡා වට 15ක් පවත්වා ඇති අතර, විසන්ධි කිරීමේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් ඝර්ෂණ ස්ථාන වෙන්කර ගැනීමේදී ප්රගතියක් ලබා ඇත.
“මෙය ඉදිරියට ගෙන යා යුතු වන්නේ, උත්සන්න කිරීම පිළිබඳ සාකච්ඡා සඳහා විසන්ධි කිරීමේ ක්රියාවලිය අවශ්ය බැවින්,” ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.
“මම වර්තමාන තත්වය විස්තර කරන්නේ වැඩ කරමින් පවතින බවයි, පැහැදිලිවම අවශ්ය ප්රමාණයට වඩා මන්දගාමී වේගයකින්,” ඔහු පැවසීය.
සිකුරාදා සාකච්ඡා ක්රියාවලිය කඩිනම් කිරීම අරමුණු කරගත් බව ජයිශංකර් පැවසීය.
ප්රශ්නයකට පිළිතුරු දෙමින් ජයිශංකර් පැවසුවේ, “අපට තවමත් ඝර්ෂණ ප්රදේශ තිබේ. අපි තවත් සමහර ඝර්ෂණ ප්රදේශ වල විශාල ප්රගතියක් ලබා ඇති අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් Pangong Tso කැපී පෙනේ”. සිකුරාදා සාකච්ඡාව පැවතියේ මෙය ඉදිරියට ගෙන යන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව බවද ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.
“අද අපගේ උත්සාහය වන්නේ දේවල් සම්පූර්ණයෙන් නිරාකරණය කර විසන්ධි කිරීම සමඟ කටයුතු කිරීමයි. ඉන් පසුව අපට උත්සන්න වීමේ හැකියාව දෙස බැලීමට ඉඩ සලසයි,” ඔහු පැවසීය.
ඉන්දියා නිවුස් නෙට්වර්ක්ස්