ඩාර්ජිලිං තේ සහ බාස්මතී සහල් ඉන්දියාවේ වඩාත්ම ජනප්‍රිය භූගෝලීය දර්ශක (GI) ටැග් කර ඇති කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන දෙක විය හැකි නමුත් පසුගිය වසර කිහිපය තුළ තවත් බොහෝ දේ නව අපනයන ගමනාන්ත වෙත යොමු වී තිබේ.
කෘෂිකාර්මික හා සැකසූ ආහාර අපනයන සංවර්ධන අධිකාරිය (APEDA) විසින් කළු ලුණු සහල්, නාග මිර්චා, අසාම් කජි නෙමු සහ බැංගලෝර් රෝස් ලූනු වැනි නිෂ්පාදන සඳහා නව ගෝලීය වෙළෙඳපොළ වෙත අත්හදා බැලීම් නැව්ගත කිරීමට පහසුකම් සපයයි.
නාග්පූර් දොඩම්, GI අඹ ප්‍රභේද, GI-ටැග් කළ ෂාහි ලිට්චි, භාලියා තිරිඟු, මදුරෙයි මල්ලි, බර්ධමන් මිහිදාන සහ සීතාබෝග්, දහනු ගෝල්වාඩ් සපෝටා, ජල්ගෝන් කෙසෙල්, වාජකුලම් අන්නාසි සහ මරයූර් හකුරු වැනි අනෙකුත් නිෂ්පාදන අපනයනය ද ප්‍රවර්ධනය කෙරේ.
අද වන විට ලියාපදිංචි GI නිෂ්පාදන 417 ක් ඇති අතර ඒවායින් GI ටැග් කළ නිෂ්පාදන 150 ක් පමණ කෘෂිකාර්මික සහ ආහාර නිෂ්පාදන බව ඉන්දීය වාණිජ හා කර්මාන්ත අමාත්‍යාංශය බ්‍රහස්පතින්දා ප්‍රකාශ කළේය.
මෙයින්, ලියාපදිංචි GI නිෂ්පාදන 100කට වඩා කෘෂිකාර්මික හා සැකසූ ආහාර අපනයන සංවර්ධන අධිකාරිය උපලේඛනගත නිෂ්පාදන (ධාන්ය වර්ග, නැවුම් පලතුරු සහ එළවළු, සැකසූ නිෂ්පාදන, ආදිය) කාණ්ඩයට අයත් වේ.
භූගෝලීය දර්ශකයක් (GI) යනු නිශ්චිත භූගෝලීය සම්භවයක් ඇති සහ එම සම්භවය හේතුවෙන් ඇති ගුණාංග හෝ කීර්තියක් ඇති නිෂ්පාදන සඳහා භාවිතා කරන ලකුණකි.
ඉන්දීය වාණිජ හා කර්මාන්ත අමාත්‍යාංශය මෑත අතීතයේ GI නිෂ්පාදන අපනයනය පිළිබඳ විස්තර ද බෙදා ගත්තේය.
* 2021 දී GI නිෂ්පාදනවල කැපී පෙනෙන නැව්ගත කිරීම්වලට නාගලන්තයේ සිට එක්සත් රාජධානියට නාග මිර්චා (කිං මිරිස්), මනිපූර් සහ ඇසෑම් සිට එක්සත් රාජධානියට කළු සහල්, එක්සත් රාජධානියට ඇසෑම් ලෙමන්, එක්සත් රාජධානියට සහ ඉතාලියට, අඹ ප්‍රභේද තුනක් (ෆස්ලි, බටහිර බෙංගාලයේ කිර්සාපති සහ ලක්ෂ්මන්බෝග් සහ බිහාර් සිට බහරේනය සහ කටාර් දක්වා අඹ (සර්ඩලු) GI ප්‍රභේදයක්.
* බටහිර බෙංගාලයේ දකුණු 24 පර්ගානා දිස්ත්‍රික්කයේ රසකැවිලි ප්‍රණීත ආහාරයක් වන ජොයිනගර් මෝවාගේ නියැදි කිලෝග්‍රෑම් 30 ක් පමණ කොල්කටා ගුවන් තොටුපළ හරහා බහරේනය වෙත යවා ඇති බව අමාත්‍යාංශය දැනුම් දුන්නේය. නියැදි නැව්ගත කිරීමෙන් පසුව, ජෝයිනගර් මෝවා සඳහා වැඩිදුර ඇණවුම් බහරේනයෙන් ලැබුණි.
* 2021 මැයි මාසයේදී බිහාර් හි මුසාෆර්පූර් දිස්ත්‍රික්කයේ සිට ලන්ඩන් වෙත ෂාහි ලිට්චි ටැග් කළ 524 Kg GI ප්‍රථම නැව්ගත කිරීම අපනයනය කරන ලදී.
* ආන්ද්‍ර ප්‍රදේශ් සිට දකුණු කොරියාවට GI ටැග් කළ බනගානපල්ලි අඹ අපනයනය කිරීම ද වර්ෂයේදී සිදු විය.
* 2021 ජූනි මාසයේදී, කන්නයේ පළමු නැව්ගත කිරීම 1048 kg GI මලිහබාදි දුස්සෙහෙරි
අඹ ලක්නව් සිට එක්සත් රාජධානිය සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය වෙත අපනයනය කරන ලදී.
මනිපූර් කළු සහල් (චක්-හාඕ), මනිපූර් කචායි ලෙමන්, මිසෝ මිරිස්, අරුණාචල් ඔරේන්ජ්, මේඝලයා ඛාසි මැන්ඩරින්, ඇසෑම් කජි නෙමු, කර්බි ඇන්ග්ලොන්ග් ඉඟුරු, ජෝහා රයිස් සහ ත්‍රිපුර රැජින වැනි ඊසානදිග කලාපයේ අද්විතීය GI නිෂ්පාදන ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා අන්නාසි, මධ්‍යස්ථානය කෘෂිකාර්මික හා සැකසූ ආහාර අපනයන සංවර්ධන අධිකාරිය හරහා ගැනුම්කරුවන්-විකුණන්නන් හමුවීම්, දැනුවත් කිරීම් සහ ධාරිතාව ගොඩනැගීමේ වැඩමුළු සංවිධානය කරමින් සිටින බව අමාත්‍යාංශය පෙන්වා දෙයි.
2020 දී, කෘෂිකාර්මික හා සැකසූ ආහාර අපනයන සංවර්ධන අධිකාරිය උපලේඛනගත නිෂ්පාදන සඳහා විශාලතම අපනයන වෙලඳපොලවල් දෙකක් වන එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ අතථ්‍ය ගැනුම්කරු-විකුණුම්කරුවන්ගේ හමුවීම් සංවිධානය කරන ලද අතර, අබුඩාබි හි ඉන්දීය තානාපති කාර්යාලය සහ Washington DC හි ඉන්දීය තානාපති කාර්යාලය සමඟ එක්ව සංවිධානය කරන ලදී.
